Dinant: toerisme laat horeca floreren, maar handel profiteert niet mee (Radioscopie)

Lokale ondernemers liften mee op het toeristische succes dat Dinant ontleent aan haar rijke historische verleden. Retailketens vormen een kleine minderheid in de stadskern en vestigen zich vooral aan de rand, waar ontwikkelaars uit Vlaanderen het voortouw nemen. – Wim Hendrickx

Winkelzone: Rue Grande, Place Reine Astrid, eerste deel Rue Adolphe Sax

Dinant is een van de kleinste en meest pittoreske steden van België. Op een zonnige zomerdag is het heerlijk vertoeven op de Croisette, de esplanade langs de oever van de Maas met talloze terrassen van de talrijke cafés en brasseries die uitkijken op de voorbijvarende bootjes.

Met ruim 130.000 overnachtingen per jaar is de stad een belangrijke toeristische trekpleister. De bekende Citadel op de rots vormt letterlijk en figuurlijk het hoogtepunt: meer dan 400 trappen brengen je 100 meter hoger, hoewel de kabelbaan ook een optie is. Toerisme is dan ook een belangrijke bron van inkomsten. Het doorsnee inkomen ligt met bijna 18.000 EUR/jaar wel zo’n 8% lager dan het gemiddelde in Wallonië.

Kleine stad met veel winkels

Dinant telt slechts 13.000 inwoners, maar volgens gegevens van winkeldataspecialist Locatus zijn er 29 winkels per 1.000 inwoners, ruim het dubbele van het gemiddelde in het gewest. De stad fungeert als verzorgingsgebied voor verschillende naburige dorpen en gemeenten. Het centrum telt 223 winkelpanden met een gemiddelde verkoopoppervlakte van slechts 75 m2, goed voor 16.621 m2 netto in totaal.

Het populairste stuk van de winkelkern omvat het grootste deel van de Rue Grande, het begin van de Rue Adolphe Sax langs de kerk, en de Place Reine Astrid. Onze redactie inventariseerde in totaal 66 panden. De winkelzone is gelegen aan de voet van de Citadel, naast de imposante Notre-Dame-kerk en nabij het drukste deel van de Croisette. In de buurt van de winkels is er een ondergrondse parkeergarage met zo’n 70 plaatsen, maar verder zijn de mogelijkheden beperkt tot betaald parkeren in de straat.

Aanbod blijft toenemen

Ondanks de strategische ligging in de schaduw van de Citadel kunnen de winkels slechts matig profiteren van het toerisme, dat sterk seizoensgebonden is en vooral de zomermaanden kleurt. Tijdens ons bezoek vielen de vele ‘te huur’-bordjes direct op. Bovendien oogden de lege panden vaak verwaarloosd, zonder commerciële raamsticker om de leegstand te camoufleren . Door het recente vertrek van onder andere Di, Yves Rocher en de modewinkel De Greef telden we 20 leegstaande panden, ofwel ruim 30% van het totale aanbod. De horeca op de Croisette (geen onderdeel van de inventarisatie) kent nauwelijks leegstand.

Onderzoek van de Association du Management de Centre-Ville (AMCV) toonde vorig jaar een vergelijkbaar resultaat met meer dan een kwart leegstand in de stadskern. Dat is een zorgwekkende ontwikkeling, vooral omdat de situatie na 2022 (21% leegstand) verder is verslechterd. De trend was wel vergelijkbaar met de rest van de Waalse winkelsteden, slechts vijf van de 35 onderzochte winkelkernen lieten een positieve ontwikkeling noteren.

De stad doet echter haar best om de aantrekkelijkheid te verbeteren. Er zijn subsidies beschikbaar voor renovaties en premies om de verhuur van leegstaande panden te stimuleren.

Duurder op de Croisette

Gespecialiseerde makelaars in winkelvastgoed zijn nauwelijks actief in de kern van Dinant. De meeste panden worden aangeboden door lokale makelaars, waarbij de prijzen variëren van 95 tot 135 EUR/m2 op de beste locaties rond de Place Reine Astrid. Voor de horecapanden op de Croisette kan de huur wel oplopen tot 240 EUR/m2.

Een ander belangrijk kenmerk van de winkelkern is de aanwezigheid van talrijke voedingswinkels met lokale specialiteiten, restaurants en snackbars. Deze zijn goed voor bijna de helft van alle actieve handelszaken. Bovendien domineren lokale ondernemers dit segment: alleen ketens zoals Neuhaus en Leonidas hebben er een vestiging. Mede door het grote aantal horecazaken op de Croisette kwam Dinant in de analyse van de ACMV naar voren als de Waalse handelskern met het grootste aandeel horecazaken.

Weinig fashion

Met gemiddeld 75 m2 bieden de stadswinkels niet genoeg ruimte om grote fashionmerken te ontvangen, maar ook de beperkte parkeergelegenheid speelt een rol. Het aandeel modewinkels is daardoor beperkt tot slechts 15% van het aanbod. Recentelijk opende Oxfam wel een winkel waar ook tweedehandskleding wordt aangeboden.

In tegenstelling tot veel andere stadskernen spelen ketens in Dinant met een aandeel van 28% een zeer kleine rol. Ici Paris XL, Kruidvat, Orange, Zeeman, Hans Anders en Pearle vallen te vernoemen.

[table caption=”Kerncijfers winkelkern Dinant” colalign=”left|center”]
Winkels,66
Leegstand (aantal),30%
Filialiseringgraad (aantal),28%
Aandeel fashion (aantal),15%
Aandeel food&beverages (aantal),47%
[/table]
[source]Bron: Expertise september 2024[/source]

Ketens vestigen zich hogerop

Dat grote ketens wel degelijk interesse hebben in Dinant, bewees de komst van Torfs enkele jaren geleden. De schoenenketen koos de stad in 2019 uit als locatie voor zijn eerste Waalse vestiging.

Torfs opende zijn winkel echter niet in het centrum, maar langs de toegangsweg Rue Saint-Jacques, die van bovenaf naar het centrum in het dal leidt. Deze straat is de afgelopen jaren uitgegroeid tot de belangrijkste baanwinkellocatie van Dinant, waar ook andere modeketens zoals C&A, JBC en Pointcarré zijn gevestigd. Hoewel deze locatie niet echt concurreert met de winkelkern, maar eerder een complementair aanbod biedt, is er ook een vestiging van Proximus, een type winkel dat je eerder in het centrum zou verwachten.

Werkterrein van Vlaamse spelers

Het handelscomplex langs de Rue Saint-Jacques, met onder andere Torfs en JBC, is een ontwikkeling van de Antwerpse ontwikkelaar-investeerder Databuild. Er werken nog andere Vlaamse groepen aan de verdere ontwikkeling van de toegangsweg. Dupro (groep Dubaere) verkreeg onlangs een vergunning voor de herlocatie van de bestaande Carrefour Market. Op de site komt ook een McDonald’s en dat wordt de eerste internationale horecaketen in het verzorgingsgebied.

Ook Prime Development werkt aan een retailpark met zes bijkomende units, goed voor zo’n 6.500 m2. In het stadscentrum had Groep Vanhee plannen voor een nieuwe supermarkt op de site van de vroegere Match, maar dat project werd vorig jaar stopgezet.

Perifere investeringen

De kern van Dinant is voor professionele investeerders weinig interessant, waardoor de kleine winkelpanden in handen zijn van particuliere ondernemers.

Aan de Rue Saint-Jacques bezit Retail Estates een retailpark van 5.300 m2, waar C&A een van de zes panden bezet. Langs deze baanwinkellocatie vond ook de laatste grote investering plaats, al dateert die van twee jaar geleden. Een particuliere belegger kocht er een voormalige eigendom uit het patrimonium van HB Capital, met Casa en Maxitoys als huurders. Redevco verkocht de Nopri-supermarkt een tiental jaar geleden.

Gerichte maatregelen nodig

Dinant staat voor een moeilijke oefening. Hoewel het toerisme de lokale horeca laat bloeien, blijft de winkelkern achter. De toenemende leegstand en de verschuiving van retailactiviteiten naar de stadsrand vormen een uitdaging voor de traditionele winkelstraten. Het is belangrijk dat zowel lokale als regionale overheden samenwerken om gerichte maatregelen te nemen om de economische vitaliteit van het stadscentrum te herstellen.

[table caption=”Kerncijfers Dinant” colalign=”left|left|left”]
,Dinant,Wallonië
Inwoners,13.328,3 681.575
Bevolkingsdichtheid,133 inwoners/km2,219 inwoners/km2
Gemiddeld inkomen,17.728 EUR/jaar,19.192 EUR/jaar
Winkels/1000 inwoners,29,13\,3
Netto winkeloppervlakte/1000 inwoners,4186 m2,2124 m2
Aantal handelspanden,381,49.009
Netto verkoopsoppervlakte,55.732 m2,7.819.979 m2
Gemiddelde oppervlakte,146 m2,160 m2
[/table]
[source]Bron: Statbel/Locatus[/source]