Het sentiment is nationaal, maar de uitdaging lokaal (edito)

Op de residentiële markt is het mechanisme momenteel niet veel anders dan voor de gemeenteraadsverkiezingen komende zondag. Nationale tendensen bepalen het debat, maar de uitdagingen stellen zich meer dan ooit lokaal.

Het stemgedrag voor de gemeenteraad draait niet om uitdagingen zoals de begroting of migratie, die de gewestelijke en federale verkiezingen domineren, maar om lokale kwesties zoals mobiliteit (bijvoorbeeld 30 km/u in randgemeenten) of de aanleg van nieuwe openbare parkeerplaatsen. Soms gaat het zelfs gewoon over onkruid op de stoep of een losliggende kassei. Ook het thema betaalbaar wonen staat in veel gemeenten hoog op de agenda, vooral de vraag of lokale besturen hierin een faciliterende rol kunnen spelen. De visies van lokale lijsttrekkers variëren van een zuivere vrije marktdynamiek tot het beteugelen van huurprijzen en het opleggen van sociale woningbouw in privéprojecten.

De afgelopen maanden was er veel discussie over de betaalbaarheid van wonen en de te trage en moeizame aflevering van vergunningen. Feit is dat we eigenlijk niet goed weten hoe de markt er momenteel voor staat. De cijfers van statistiekbureaus lopen maanden achter en blijken soms zelfs onvolledig. In dit vacuüm nestelen zich alarmerende berichten. Nochtans heeft de huidige markt meer dan ooit behoefte aan betrouwbare indicatoren. Het is essentieel om de verschillen te vatten, bijvoorbeeld geografische differentiatie tussen regio’s, gemeenten en wijken, of de verschillen tussen nieuwbouw en de secundaire markt.

Enkele voorbeelden ter illustratie: de aflevering van vergunningen voor nieuwbouw zit volgens de nationale cijfers op een dieptepunt, maar lokaal zijn er grote verschillen. In Antwerpen, Brussel-Stad en Gent raakten veel meer nieuwbouwflats vergund dan het gemiddelde en in Aarlen gaat het zelfs om een absoluut record. Het toeschrijven van een algemene neergang van vergunningen aan simplistische fenomenen is dan ook te kort door de bocht. Hetzelfde geldt voor de evolutie van de prijzen en de veronderstelling dat meer aanbod de prijzen doet dalen. België bleek samen met Frankrijk het enige land waar de huizenprijzen in het tweede kwartaal gedaald zijn, terwijl de nieuwbouwproductie op een absoluut dieptepunt zit. De kracht van een bruikbare marktanalyse ligt in de nuance.

Martijn Reviers
Hoofdredacteur