ING: Twee derde van de huurders kan geen woning kopen

Ondanks een lichte rentedaling blijven een heel aantal instapklare woningen onbereikbaar voor veel kandidaat-kopers. Daardoor staat een grotere groep open voor de aankoop van een renovatieproject, blijkt uit een enquête die eind 2023 afgenomen werd in opdracht van de bank ING bij 1000 Belgische gezinnen.

De Belgische 10-jaarsrente, die begin oktober een piek van 3,6% bereikte, is al gedaald tot 2,7% begin januari van dit jaar. Desondanks verwacht ING-econoom Wouter Thierie niet dat de tarieven veel verder zullen zakken. Daardoor valt een sterke heropleving van de residentiële markt dit jaar niet te verwachten. Hij houdt rekening met een bescheiden prijsgroei van 1,5%, wat neerkomt op een reële daling aangezien de inflatie vermoedelijk meer dan 3% zal bedragen.

Hoewel de leencapaciteit van begin 2022 tot het derde kwartaal van 2023 met 11% gedaald is, zijn de huizenprijzen gestaag blijven stijgen. De langere gemiddelde looptijd van een krediet vormt een belangrijke factor die verklaart waarom er zich geen prijscorrecties voordeden. Een verlenging met drie jaar zou de negatieve impact van de gestegen rente op de leencapaciteit bijna volledig compenseren.

De verslechterde betaalbaarheid dwingt veel huurders om langer op de huurmarkt te blijven. Bijna twee derde geeft een gebrek aan financiële middelen op als voornaamste reden om te huren. Een tiende huurt om lange hypotheekverplichtingen te vermijden. ING schat in dat het huiseigenaarschap de komende jaren voor het eerst onder de 70% zal duiken.

Renoveren opnieuw populairder

Energiezuinigheid is belangrijker geworden bij de woningkeuze, maar door hoge prijzen en rentes is een slechte EPC-score vandaag minder doorslaggevend. Slechts 38% van de ondervraagden vond dit een breekpunt, tegenover 49% in 2022. Meer dan de helft (54%) zou een renovatieproject kopen, mits het budget toereikend is, tegenover 36% in 2022. Vooral jongeren tonen zich minder bereid om extra te betalen voor een energiezuinige woning. Slechts 37% van de 18- tot 24-jarigen zet energiezuinigheid in de top drie van belangrijkste criteria, tegenover 72% van de 55- tot 64-jarigen.

Uit de enquête blijkt dat slechts 28% van de ondervraagden op de hoogte is van de verplichting om elke woning tegen 2050 klimaatneutraal te maken. Een renovatieverplichting werd vorig jaar ingevoerd in Vlaanderen en zal vanaf 2026 ook gelden in Wallonië. Brussel wacht nog tot 2033.